از زمان پیروزی انقلاب اسلامی در ایران تاکنون، آثار هنری و فرهنگی مختلفی با محوریت مقاومت مردم فلسطین تولید شده است. برخی از این آثار را میتوان در حوزهی هنرهای تجسمی گنجانید و برخی دیگر نیز در حوزهی هنرهای نمایشی مانند تئاتر و…،. با این وجود، عمده فعالیتهای فرهنگی که تاکنون در حوزهی فلسطین در ایران انجام شده است، به کنگرهها، همایشهای پژوهشی و فرهنگی معطوف شده است. این در حالی است که سینما، بهعنوان یکی از اصلیترین رسانههای ترویج فرهنگی، تولیدات نسبتا اندکی در این خصوص داشته است. یکی از آثار خوشساخت و قابل قبولی که با حفظ استانداردهای روایی و هنری، توانسته است با تکیه بر داستانی دراماتیک و دقیق، مظلومیت مردم فلسطین را به تصویر بکشاند، فیلم بازنده ساختهی کارگردان فقید سینمای ایران سیفالله داد است. این در حالی است که موضوع فلسطین و مظلومیت و مقاومت این ملت، هم از لحاظ هنری و تکنیکی و هم از جنبهی انسانی، عقیدتی و سیاسی، میتواند بستری مناسب برای تبلور هنر بسیاری از سینماگران ایران و سراسرجهان باشد.
برای معرفی برخی از آثار سینمای ایران با محوریت موضوعیِ مقاومت مردم فلسطین میتوان به فیلمهایی همچون بازمانده، قناری، هیام، شکارچی شنبه و..، اشاره کرد.
نام فیلم: بازمانده The Survivor
کارگردان و نویسنده: سیفالله داد
بازیگران: سلمی المصری، جیانا عید، جمال سلیمان، بسام کوسا، غسان مسعود.
تاریخ انتشار: 1994
داستان فیلم:
سال ۱۹۴۸، فلسطین، شهر تحت اشغال حیفا. دکتر سعید به همراه همسرش لطیفه و نوزادشان فرهان در شهر حیفا زندگی میکنند. حیفا مورد حملهی اسراییلی ها قرار میگیرد و از این خانواده، تنها فرهان زنده میمانند. خانه دکتر سعید به زن و شوهری یهودی میرسد و آنها سرپرستی فرهان را که در خانه تنها مانده، به عهده میگیرند. صفیه مادر دکتر سعید که میخواهد تنها یادگار خانوادهاش را حفظ کند، به عنوان دایه فرهان وارد خانواده یهودی میشود، او طی اتفاقای هیجانی و دراماتیک در نهایت موفق میشود که نوه خود را باز پس بگیرد.
نام فیلم: قناری The Canary
کارگردان: جواد اردکانی
بازیگران: ابراهیم خضر، عبد عسقول، رافی اطامیان، ابراهیم خضر
تاریخ انتشار: 2003
داستان فیلم:
این فیلم روایتی است درباره جانفشانی کودکان و نوجوانان فلسطینی در راه مبارزه برای آزادی کشورشان. داستان فیلم «قناری» درباره یک پسر خردسال فلسطینی است که دچار لکنتزبان است. یک کشیش مسیحی به نام «پدر سیمون» برای کمک به رفع این مشکل، قناری کوچکی را به او هدیه میدهد و از او میخواهد برای قناری خود محیطی آرام و کم سر و صدا ایجاد کند تا قناری بتواند برایش آواز بخواند. تلاش این کودک برای یافتن محیط امن و آرام او را با مسائل مختلفی روبه رو میکند. قناری، در واقع نمادی است از صلح و آشتی و این فیلم استعارهای است از صلح طلببودن کودکان فلسطینی که به دلیل جنگ از خانه و کاشانهی خود آواره شدهاند.
نام فیلم: شکارچی شنبه Saturday hunter
کارگردان: پرویز شیخطادی
بازیگران: علی نصیریان، امیریل ارجمند، دارین حمزه، مهدی فقیه
تاریخ انتشار: 2011
داستان فیلم:
در یک بندرگاه اسرائیل، زنی یهودی که پس از مرگ همسرش، با یک مرد مسیحی ازدواج کردهاست، کودک ۸-۷ ساله خود را در پی اقدامات حقوقی و اصرارهای زیاد پدربزرگش (علی نصیریان) برای مدت کوتاهی به وی میسپارد. پدربزرگ کودک که یکی از سران جریان فکری صهیونیسم است در جواب نگرانیهای مادر، وعده میدهد که او یک ماه بیشتر اینجا نمیماند و پس از آن، کودک با اراده خود هر کجا که خواست میتواند برود. این فیلم ماجرای استحاله فکری و ذهنی این کودک و حرکت از فطرت پاک انسانی تا تبدیل شدن به موجودی خشن، خطرناک و خونریز است.
لینکها:
https://www.imdb.com/title/tt6169610/
https://www.aparat.com/v/hYBE1
https://www.memri.org/tv/producer-antisemitic-iranian-film-saturday-hunter-mohammad-qahremani-arab-presence-palestine
نام فیلم: هیام
کارگردان: محمد درمنش
بازیگران: جهاد سعد، ریم علی، کفاح الخوص، عابد فهد و…،
داستان فیلم:
هیام داستان زوجی فلسطینی را حکایت میکند که قصد دارند به انگلستان بروند تا در آرامش زندگی کنند، اما در حین حرکت و خروج از جنین، در ایست بازرسی نیروهای اسراییلی از هم جدا میشوند و با حمله گسترده سربازان اسرائیلی به اردوگاه جنین مواجه میشوند. همه بازیگران این فیلم عرب و لبنانی هستند.