بنیاد میراث فرهنگی پروس اعلام کرد موزه «پرگامون» برلین، یکی از محبوب ترین موزه های آلمان به دلیل بازسازی گسترده حدود چهار سال به طور کامل بسته می شود. علاقهمندان میتوانند تا تاریخ ۲۳ اکتبر ۲۰۲۳ از این موزه دیدن کنند. بر اساس اعلام این بنیاد با توجه به تقسیم دو مرحله ساخت و ساز، در ابتدا قرار بود برخی از قسمت ها در طول کار قابل دسترسی باقی بمانند اما برنامه اکنون تغییر کرده است.
درحالحاضر بخش شمالی و مرکزی موزه در حال بازسازی است که تا سال ۲۰۲۵ تمام میشود. اما بازگشایی کامل آن در بهار ۲۰۲۷ انجام خواهد شد. این درحالیست که ساختوساز در بخش جنوبی آن ۱۴ سال طول خواهد کشید. این بخش از موزه در سال ۲۰۳۷ بازگشایی میشود. «دروازه ایشتار» که سال گذشته ۸۰۰،۰۰۰ بازدیدکننده داشته است نیز از جمله آثاری است که تا سال ۲۰۳۷ قابل بازدید نخواهد بود.
بازسازی برای حفظ امنیت ساختمان
با توجه به تقسیم به دو مرحله ساخت و ساز، در ابتدا قرار بود برخی از قسمت های موزه در طول کار قابل دسترسی باقی بمانند اما این برنامه تغییر کرد و کل موزه «پرگامون» به دلیل کارهای بازسازی گسترده باید حدود چهار سال به طور کامل بسته شود و در سال 2037 بازگشایی خواهد شد.«.بنیاد میراث فرهنگی پروس» روز دوشنبه اعلام کرد که بخش جنوبی ساختمان ساختوساز ضعیفی دارد که بر ثبات ساختمان و ایمنی نمایشگاهها تاثیر خواهد گذاشت. همچنین نما و سقف ساختمان بهدلیل رطوبت شدید نیاز به نوسازی دارد. بسیاری از خسارتها در زمان جنگ وارد شده و مرمت پس از آن کافی نبوده است. قرار است ساختمانی جدید نیز به «پرگامون» اضافه شده و موزههای گوناگون نیز به یکدیگر وصل شوند.این قسمت که بین سال های 1910 و 1930 ساخته شده، بخش مهم موزه در قلب برلین است. این مجموعه متشکل از پنج بنای تاریخی، به دلیل اهمیت ویژهاش، از سال 1999 توسط یونسکو در فهرست میراث جهانی قرار گرفته است.
هزینه بازسازی بیش از یک و نیم میلیارد یورو
براساس برنامهریزی ها، پروژه در ساختمان در قسمت اول 489 میلیون یورو هزینه داشته است. برای قطعه دوم 722 میلیون و 400 یورو هزینه محاسبه شده است. همچنین ۳۰۰ میلیون یورو نیز برای افزایش قیمت در طول ساختوساز درنظر گرفته شده است. درمجموع بیش از ۱ میلیارد و 5۰۰ میلیون یورو هزینه برای بازسازی بخشهای مختلف “پرگامون» تخمین زده میشود. «پرگامون» به عنوان یکی از معدود موزه های آلمان، که شامل مجموعه آثار باستانی، موزه خاور نزدیک و موزه هنر اسلامی است، سالانه بیش از یک میلیون نفر را به خود جذب می کند. در آخرین سال قبل از کرونا، با وجود بسته شدن به دلایل ساخت و ساز، این مجموعه کماکان 804 هزار بازدیدکننده در سال 2019 داشته است. این موزه بیشتر به عنوان مکان محراب «پرگامون»، یک یادگار معماری یونانی شناخته می شود که عناصری از آن در اواخر قرن نوزدهم در ترکیه و عراق امروزی کاوش شد. این محراب دوباره در سال 2017 در معرض دید عموم قرار گرفت. قدمت این محراب به قرن دوم قبل از میلاد می رسد. این مکان متعلق به محل سکونت پادشاهان قدرتمند «پرگامون» بود که با الگوبرداری از آتن یک کلان شهر فرهنگی در غرب ترکیه کنونی ایجاد کردند. از زمانی که امپراتوری پروس محراب را پس از به اصطلاح کشف آن در حفاریها در پایان قرن نوزدهم به دست آورد، احزاب سیاسی ترکیه تلاشهای مکرری برای بازگشت آن انجام دادهاند.
از جمله بخش های موزه «پرگامون» موزه هنرهای اسلامی است.
موزه هنرهای اسلامی برلین
موزه (Museum für Islamische Kunst) موزه هنر اسلامی برلین یک موزه مرجع در جهان آلمانی زبان برای میراث هنری، معماری و باستانشناسی مناطق اسلامی است. این موزه در سال 1904 تأسیس شد و متعلق به موزه های دولتی در برلین- بنیاد میراث فرهنگی پروس است. این مجموعه شامل مناطق و دوره های مختلف است.
اهداف موزه هنرهای اسلامی
موزه هنرهای اسلامی برلین با مجموعه آثار باستانی (مجموعه آثار باستانی کلاسیک) و موزه خاورمیانه (موزه باستان خاورمیانه) در موزه «پرگامون» و در موزه سینسل برلین واقع شده است که منظره ای از تاریخ جهانی و فرهنگی مرتبط به هم ایجاد می کند. این موزه رویکردهای متنوعی به تاریخ هنر و فرهنگ مناطق اسلامی ارائه کرده و سالانه فضایی را برای یک میلیون بازدیدکننده فراهم میکند تا فرصت لذت بردن از اشیاء هنری و معماری برجسته را داشته باشند.
موزه هنرهای اسلامی برلین که قدیمی ترین موزه هنر اسلامی خارج از مناطق اسلامی محسوب می شود، حدود 100هزار شی تاریخی را در خود جای داده است که از منطقه مدیترانه (جنوب اروپا، شمال آفریقا، غرب آسیا) و همچنین آسیای مرکزی و جنوبی سرچشمه می گیرند و بین قرن های 7 و 19 ایجاد شده اند.
این مجموعه از معماری به یاد ماندنی و اشیاء، یا از کاوش های باستان شناسی یا در بازارهای هنری بدست امده اند. اسناد مرتبط، یک آرشیو عکس تاریخی و درخواست های علمی به مواد آرشیوی قوی موزه اضافه می شود. این محدوده منعکس کننده مبادله با کشورهای مبدأ در طول تاریخ طولانی و متنوع است که موزه به طور فعال در مورد آن تحقیق و شفاف می کند. این مجموعه تاکنون با آثار هنری معاصرگسترش یافته است.
تحقیقات و کاوش های باستان شناسی توسط موزه هنرهای اسلامی برلین پایه و اساس ظهور رشته های علمی تاریخ هنر اسلامی و باستان شناسی را ایجاد کرد. به عنوان یک مرکز تحقیقاتی مشهور و دارای ارتباط بین المللی با یک کتابخانه ویژه ،این موزه تا به امروز مکانی عالی برای تحقیقات علمی باقی مانده است.
ایران. هنر و فرهنگ پنج هزاره ساله
برای اولین بار در برلین، تاریخ فرهنگی ایران – از تمدن های پیشرفته اولیه تا دوران مدرن – در کانون یک نمایشگاه بزرگ مرور هنری- تاریخی قرار گرفت. در گالری «جیمز-سایمون» حدود 360 شی از مجموعه «ساریخانی» لندن با نمایشگاه هایی از موزه های ملی برلین دیده می شود. آثار به نمایش گذاشته شده گواه بر اهمیت برجسته ایران به عنوان منبع الهام و موتور فرهنگی بین آفریقا، آسیا و اروپا است. آنها همچنین یک کالیدوسکوپ چند وجهی از خلاقیت فرهنگی در جوامع شهری ارائه می دهند.
منظره فرهنگی جذاب ایران
در طول هزاران سال چشم انداز فرهنگی جذابی در ایران شکل گرفته است. بین بیابان ها، رشته کوه ها و آب، این منطقه خانه تمدن های تاریخی بزرگ بوده است، اما دستاوردهای هنری آن تا حد زیادی فراتر از دنیای حرفه ای ناشناخته است. این نه تنها یکی از قدیمی ترین و مهم ترین مناطق فرهنگی جهان است، بلکه یک منبع الهام فرهنگی، هنری و علمی مهم در سطح ملی و همچنین برای اروپاست. در این نمایشگاه ویژه، آثار هنری نفیس مجموعه ساریخانی با آثار بی نظیری از مجموعه موزه های دولتی برلین تکمیل می شود. این سفری است در طول زمان در میان میراث فرهنگی غنی کشور. از نکات برجسته این سفر می توان به امپراتوری هخامنشیان و ساسانیان، توسعه فرهنگ ایرانی-اسلامی، شاهکارهای هنری قرن نهم تا سیزدهم میلادی و دوران شکوفایی صفویان اشاره کرد.
«بزرگراه فرهنگی» بین آسیا، آفریقا و اروپا
این نمایشگاه نقش محوری ایران را در بستر مناسبات ملی سیاسی، اقتصادی و فرهنگی نشان می دهد. منطقه فارس به عنوان «شاهراه فرهنگی» بین آسیا، آفریقا و اروپا با تنوع قومی و زبانی بسیار مشخص است. بارها و بارها، مهاجرت، مهاجرت فناوری های فرهنگی در امتداد جاده(های) ابریشم و انتقال دانش در مرزهای جغرافیایی و اجتماعی اساس نوآوری و خلاقیت را تشکیل می دهد. از تمدن های پیشرفته اولیه، عیلام و پادشاهی های شاهان قدیم از پارس با تخت جمشید تا فتوحات چنگیزخان و شهر مهم شاهنشاهی اصفهان.
بازگشایی اتاقهای فرش موزه هنرهای اسلامی
تصور تاریخ فرهنگی اروپا بدون فرش ها و ملیله های تولید شده توسط فرهنگ های اسلامی غیرممکن است. آنها گواه گفت و گوی فرهنگی مستمر بین اروپا و خاورمیانه و نزدیک هستند و تمرکز خاصی را در نمایشگاه دائمی موزه هنرهای اسلامی تشکیل می دهند.
از طریق طراحی مجدد اتاقهای نمایشگاه، این فرشها و ملیلههای رنگارنگ اکنون مهمانان را دعوت میکنند تا ریشه و تاریخ این مجموعه را با تمام حواس خود تجربه کنند و نگاهی اجمالی به کارهای جاری در حال انجام روی فرشها داشته باشند. این نمایشگاه برخی از قدیمیترین قطعات این مجموعه را به نمایش میگذارد که از املاک بنیانگذار موزه، «ویلهلم فون بُده» نشات میگیرد. علاقه او به هنر اسلامی به عنوان یک هنر مستقل که برابر با هنر اروپا بود، انگیزه اصلی جمع آوری این مجموعه بود، که حتی امروزه نیز با فرشها و ملیلههایی از ترکیه، ایران و قفقاز امروزی کمنظیر است.
قطعات فرش از سال 1945
این نمایشگاه برای اولین بار منسوجاتی را به نمایش می گذارد که در اثر تگرگ بمب هایی که در سال 1945 در برلین فرود آمدند و در اثر آتش سوزی آسیب دیدند. تخریب فرش های مهم ایرانی در آن سال، خسارت سنگینی برای مجموعه بود. یکی از قطعات به نمایش گذاشته شده، فرش ایرانی متعلق به قرن شانزدهم است که در سال 1904 به شماره موجودی «.ای-1» اختصاص یافت و آن را به عنوان اولین اثر هنری مجموعه معرفی کرد. یکی دیگر از موارد بسیار مشخص، فرش اژدهای قفقازی متعلق به قرن شانزدهم است که در تمام طول شش متری خود آسیب سوختگی را نشان می دهد. یک ایستگاه با رایحه ای خاص از پشم سوخته شده از بمب های آتشین و مواد شیمیایی، خسارات این دوران را برای بازدیدکنندگان ملموس کرده و نمایش تار و پودشان تکنیکهای بافت آنها را آموزش میدهند، بازدیدکنندگان میتوانند تجربهای دست اول از نحوه شکلگیری این بافت ها کسب کنند.
لینک گزارش:
https://www.smb.museum/en/museums-institutions/museum-fuer-islamische-kunst/about-us/profile/
https://www.smb.museum/ausstellungen/detail/iran-kunst-und-kultur-aus-fuenf-jahrtausenden/