IranKultur – Iran | Kultur | Reisen Iranische Kulturvertretung in Deutschland
ماه محرم و سالگرد شهادت مظلومانه امام حسین (ع) که فرا می‌رسد، شیعیان در گوشه و کنار جهان، مشغول برگزاری مراسم عزاداری و بزرگداشت رشادت‌های امام حسین (ع)و یارانش می‌شوند. شیعیان آلمان نیز از این امر مستثنی نیستند. آن‌ها اغلب در شهرهای فرانکفورت، مونیخ، آخن، هانوفر و هامبورگ، ساکن هستند و در دهه اول محرم، برنامه‌های متعددی در شهرهای محل زندگی خود، برگزار می‌کنند. علاوه بر این، واقعه عاشورا و برنامه‌های مربوط به محرم، در سال‌های اخیر در رسانه‌های آلمان نیز بازتاب زیادی پیدا کرده‌اند. در این گزارش تلاش کرده‌ایم تا گزارش جدید رسانه‌های آلمانی از محرم و واقعه عاشورا را مورد بررسی قرار دهیم:
روزنامه آگوزبورگر آلگماینه از جمله نشریاتی است که امسال، گزارشی درباره نبرد کربلا و شهادت امام حسین(ع) منتشر کرده است. این گزارش با عنوان “ عاشورا در اسلام؛ رویدادها و مفاهیم” به چاپ رسیده و در آن، سوالاتی درباره اهمیت عاشورا و مراسم آن مطرح شده است. در بخشی از این گزارش درباره اهمیت واقعه عاشورا آمده:«پیشینه بزرگداشت عاشورا، نبرد کربلا است. در این نبرد، نوه پیامبر اسلام (ص) که سومین امام شیعیان است، با یزید اول جنگید. در واقع، امام حسین(ع) نمی‌خواست با خلیفه وقت بیعت کند و حکومت یزید را نامشروع می‌دانست. در روایات متعدد آمده که او تنها با ۷۲ نفر از یارانش در نزدیکی شهر کربلا با لشگر هزاران نفری یزید جنگیده است. شهادت حسین بن علی و اکثر بستگان او برای شیعیان جهان دردناک است. بسیاری از مسلمانان امروزه، برای شهادت امام حسین(ع) عزاداری می‌کنند. این عزاداری، بخش مهمی از عقاید شیعیان است.»
در بخش دیگری از گزارش مذکور نیز به تعطیل نبودن روز عاشورا در آلمان اشاره شده است:« روز عاشورا در آلمان تعطیل رسمی نیست. با این حال، در بسیاری از ایالت‌های فدرال، دانش‌آموزان مدرسه می‌توانند برای شرکت در مراسم، از حضور در کلاس درس معاف شوند. البته هر دانش‌آموز برای گرفتن مرخصی از مدرسه، باید به مدیر آن، درخواست کتبی ارائه دهد. اگر دانش‌آموزان در دوره دبستان مشغول تحصیل باشند، والدین باید درخواست مرخصی را به مدرسه ارائه دهند.»
از دیگر رسانه‌هایی که به مراسم عاشورا پرداخته است، می‌توان به شبکه خبری مرکز آلمان اشاره کرد. در سایت این شبکه، گزارشی درباره رویدادها و مراسم مهم مربوط به ادیان مختلف منتشر شده است. در بخشی از این گزارش که مربوط به محرم و عاشورا است، آمده:« شیعیان در دهه اول محرم، ده روز به عزاداری می‌پردازند و در روز دهم محرم که به عاشورا معروف است، عزاداری را به پایان می‌رسانند. علویان ترکیه که به آلمان مهاجرت کرده‌اند نیز همزمان با سایر شیعیان این کشور برای شهادت حسین ابن علی و یارانش به عزاداری می‌پردازند. آن‌ها در دهه اول محرم روزه می‌گیرند و در پایان ده روز، یک شیرینی به نام عاشورا ( عاشوره) می‌پزند و در میان آشنایان، اقوام و همسایگان توزیع می‌کنند. این شیرینی به طور کلی از ۱۲ ماده مختلف مانند گندم، لوبیا، نخود، شاه بلوط، فندق، پسته، بادام، سلطان، انجیر، زردآلو و گردو تشکیل می‌شود. مواد تشکیل‌دهنده می‌تواند متفاوت باشد، اما باید دقیقاً دوازده عدد باشد، زیرا آن‌ها نماد دوازده امام هستند.»
جالب است بدانید که سایت کنفرانس اسقف‌های آلمان نیز گزارشی درباره محرم دارد. در بخشی از این گزارش آمده است:«دهه اول محرم، زمانی است که شیعیان به مناسبت شهادت امام حسین (ع)( امام سوم شیعیان) به عزاداری می‌پردازند. در سال ۶۸۰ میلادی در کربلا، امام حسین(ع) و بسیاری از یارانش به شهادت رسیدند. از این‌رو، شیعیان و علویان دهه اول محرم را به یاد امام سوم شیعیان و یاران او به عزاداری می‌پردازند. این عزاداری در روز دهم محرم به پایان می‌رسد. خواهران و برادران علوی هر ساله از گروه‌های مختلف می‌خواهند که در مراسم محرم شرکت کنند و با مراسم و برنامه‌های این دهه آشنا شوند.»
اما کامل‌ترین گزارش مختص سایت مسلم-مارکت است. این سایت که به گروهی از شیعیان آلمان تعلق دارد، یادداشتی مفصل درباره فلسفه محرم و عاشورا منتشر کرده است. بخشی از این گزارش، روایتی ساده و قابل فهم از حادثه کربلا را برای مخاطبان شرح داده است:«ده روز اول محرم، ایام سوگواری برای امام حسین (ع) است. باید بدانید که منش و راه آن حضرت تا امروز ادامه دارد و در آینده تاریخ بشریت را به رستگاری خواهد رساند. امام حسین با قیام علیه یزید، معنای آزادی و آزادگی واقعی را به همگان نشان داد. او در ابتدا می‌خواست به سفر زیارتی برود و صدها هزار نفر، همراه او حرکت کردند. اما هنگامی که از حکم یزید ستمگر، سرپیچی کرد، تعداد پیروان او کاهش یافت. بدین ترتیب، گروهی از نخبگان گرد او باقی ماند. متاسفانه، پیروان او کمتر از ۱۰۰ نفر بودند که در مقابل نیروی ۳۰ هزار نفری از سربازان خلیفه ایستادند. در میان یاران امام حسین(ع)، زنان، بچه‌ها، حتی نوزادان و افراد پیر و بیمار قرار داشتند. اما در گروه مقابل، ۳۰ هزار سرباز آموزش دیده قرار داشتند که تمام قدرت‌های بزرگ آن زمان را شکست داده بودند. بدین ترتیب نتیجه جنگ کاملا مشخص بود. امام حسین(ع) فقط باید تسلیم می‌شد. تنها کاری که او باید انجام می داد، تسلیم شدن در برابر فرعون زمان خود بود. همه می‌دانیم که حتی حضرت ابراهیم(ع) نیز مجبور نشد اسماعیل خود را قربانی کند. پس چرا امام حسین مجبور شد تا همراه خانواده‌اش در جنگ شرکت کند؟ پاسخ امام حسین(ع) در این باره صریح بود: «کسی مثل من هرگز با امثال یزید بیعت نمی‌کند.» در نتیجه در دهمین روز از ماه محرم، امام و خانواده‌اش قتل عام شدند. دهم در زبان عربی به معنای عاشورا است. از این‌رو، آن واقعه تاریخی در میان شیعیان به این اسم شناخته می‌شود.»
این سایت همچنین به فلسفه قیام امام حسین(ع) پرداخته است:« واقعه عاشورا، مفهوم و واقعیت آزادی را در اسلام برای بیش از هزار سال شکل داده است. حتما این عبارت را زیاد شنیده‌اید: «زینب‌وار زندگی کن و مانند امام حسین(ع) بمیر.» زینب بانوی عاشورا و خواهر امام حسین (ع) بود که پس از شهادت او، جزئیات زیادی از واقعه عاشورا را برملا کرد. منش و تفکرات امام حسین(ع) و حضرت زینب(س) باعث شده که در طول تاریخ، قیام‌های بزرگی علیه ظلم در جهان شکل بگیرد. به طور مثال، انقلاب اسلامی ایران با شعار “هر روز عاشورا و هر مکان کربلاست” به وقوع پیوست. این تفکرات حتی از سال ۱۹۷۹ در سراسر جهان گسترش یافت. امروزه بسیاری از اهل سنت نیز ماجرای کربلا و عاشورا را می‌دانند و حتی بسیاری از مسیحیان در عراق و ایران برای مظلومیت امام سوم شیعیان و یاران او عزاداری می‌کنند.
در سوریه، عراق، یمن، لبنان و بسیاری از کشورهای آفریقایی نیز مردم منش امام حسین(ع) را دنبال می‌کنند. اما هر چه تعداد این افراد بیشتر می‌شود، مردم این کشورها تحت شدیدترین تحریم‌ها و گاه یورش‌ها از جهان غرب قرار می گیرند. با این وجود، پیروان امام حسین(ع) می‌دانند که تنها با روش او می‌توانند در جهان به رستگاری برسند.
لینک‌های گزارش:
https://www.dbk.de/presse/aktuelles/meldung/glueckwuensche-zum-muharrem-fasten-und-asure-fest-2022
